Wszystko zaczyna się od słuchania
Metoda prof. Tomatisa jest przeznaczona do pracy terapeutycznej z osobami z ADHD, porażeniem dziecięcym, wadami wymowy, autyzmem czy dysleksją. Dzięki niej uczniowie mogą rozwijać swoje zdolności językowe i komunikacyjne oraz kreatywność. Zyskują umiejętność właściwego odbierania dźwięków i ich przetwarzania. Co ważne poprawia się także ich ogólna postawa ciała i równowaga, a nawet wzrasta wiara w samego siebie i własne możliwości. To wszystko dzięki innowacyjnej metodzie, która do tej pory była wykorzystywana w pięciu gdyńskich szkołach podstawowych. Niedawno do tego grona dołączyło pięć kolejnych placówek.
– Metoda Tomatisa polega na słuchaniu dźwięków poprzez urządzenie zwane „elektronicznym uchem”, które jest idealnym modelem ludzkiego. Ćwiczy ono ucho w taki sposób, aby mogło pracować bez zakłóceń. W ramach treningu uwagi słuchowej dziecko wykonuje ćwiczenia z pomocą dźwięków o określonej i zróżnicowanej częstotliwości, które stymulują centralny układ nerwowy, a w szczególności korę mózgową – mówi Małgorzata Szurlej, psycholog i audio-psycho-fonolog z warszawskiego Centrum Audio-Psycho-Fonologii „ESPACE” – Możemy dobrze słyszeć, ale nie oznacza to, że potrafimy równie dobrze słuchać. Możemy mieć trudności z prawidłową selekcją i analizą dźwięków. Możemy być nadpobudliwi, zwyczajnie zmęczeni czy nie być odpowiednio skoncentrowani. To są właśnie obszary uwagi słuchowej, nad którą pracujemy metodą Tomatisa – wyjaśnia.
– Mimo, że ucho steruje całym organizmem, jest jednym z bardziej niedocenianych organów – podkreśla Agnieszka Adamczyk, neurologopeda ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 1. – W naszej szkole pracujemy z uczniami, którzy mają zaburzenia słyszenia, a także słuchania, problemy z napięciem mięśniowym, równowagą czy borykają się z trudnościami komunikacyjnymi – dodaje.
Gdyńskie szkoły zostały wyposażone w zestawy specjalistycznego sprzętu, niezbędnego do pracy metodą Tomatisa. Audiometry diagnostyczne i elektroniczne uszy zostały kupione w ramach realizowanych przez Wydział Edukacji UM Gdyni projektów: „Małe skrzydła, wysokie loty – program kompleksowego wsparcia szkół podstawowych w Gdyni” i „Rozwiń skrzydła – program kompleksowego wsparcia gimnazjów w Gdyni”. – Pracę rozpoczynamy od diagnozy z wykorzystaniem audiometru skalibrowanego pod metodę Tomatisa, a także wywiadów z rodzicami i rzetelnej obserwacji ucznia oraz serii dodatkowych badań. Dopiero na tej podstawie tworzymy indywidualny program terapeutyczny, w którym wykorzystujemy elektroniczne ucho – podkreśla Agnieszka Adamczyk.
Wiele przeprowadzonych badań dowodzi, że stosowanie metody Tomatisa podczas zajęć pozwala uczniom w pełni rozwijać ich potencjał. Nauczyciele Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 1 już widzą u uczniów pierwsze sukcesy „przygody z Tomatisem”, którą jak podkreślają, rozpoczęli całkiem niedawno. – Dopiero stawiamy pierwsze kroki z wykorzystaniem tej metody, ale dostrzegamy już jej potencjał i pierwsze efekty. Uczniowie są bardziej wyciszeni i skoncentrowani – mówi Agnieszka Adamczyk.
Z kolei Alicja Spica, dyrektor Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 1 przekonuje, że dzięki możliwościom, jakie daje Tomatis, udało się poszerzyć ofertę terapeutyczną szkoły. – Tak wysokiej klasy specjalistyczny sprzęt i nowe umiejętności przeszkolonych nauczycieli dają uczniom szansę na przygotowanie do samodzielnego, aktywnego życia w integracji ze społeczeństwem, korzystania z oferty kulturalnej i rekreacyjnej miasta – mówi Alicja Spica.
Projekty „Małe skrzydła, wysokie loty – program kompleksowego wsparcia szkół podstawowych w Gdyni” i „Rozwiń skrzydła – program kompleksowego wsparcia gimnazjów w Gdyni” są finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020.
W ramach obu projektów do gdyńskich szkól podstawowych trafiło łącznie dziesięć zestawów do pracy metodą Tomatisa: 7 analogowych i 3 cyfrowe, w zależności od potrzeb szkół. Przeprowadzono także serie szkoleń dla nauczycieli, m.in. pod okiem psycholog Małgorzaty Szurlej, która współpracowała z prof. Tomatisem we Francji i Anglii. Te odbyły się w lutym i marcu 2019 r. w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym Gdynia. Z kolei szkolenie z obsługi sprzętu cyfrowego miało miejsce jesienią 2018 r.
Obecnie terapię z wykorzystaniem elektronicznego ucha i metody Tomatisa prowadzi się łącznie w 10 gdyńskich placówkach oświatowych.
