Dobre Praktyki TIK w gdyńskich podstawówkach
TIK, czyli technologie informacyjno-komunikacyjne w gdyńskiej oświacie. Brzmi dumnie, nowatorsko. I tak rzeczywiście jest, bo nauczyciele „chórem” podkreślają, że aktywność w sieci jest przyszłością edukacji, a wykorzystywanie nowinek cyfrowych na lekcjach wpływa na ich przebieg, skuteczność i zdobywanie wiedzy przez uczniów. Dlatego ogromną popularnością cieszyły się specjalistyczne szkolenia w zakresie podnoszenia kompetencji cyfrowych nauczycieli, finansowane w ramach projektów „Małe skrzydła, wysokie loty – program kompleksowego wsparcia szkół podstawowych w Gdyni” i „Rozwiń skrzydła – program kompleksowego wsparcia gimnazjów w Gdyni”. Wzięło w nich udział niemal 1100 nauczycieli z gdyńskich podstawówek. Tuż przed zakończeniem roku szkolnego odwiedziliśmy Agnieszkę Zegarlicką, nauczyciela wspomagającego w Szkole Podstawowej nr 8 w Gdyni, uczestniczkę szkoleń i entuzjastkę zmian w edukacji. Prowadziła zajęcia rewalidacyjne – z wykorzystaniem narzędzi TIK.
Technologie informacyjno-komunikacyjne, czyli TIK, to nic innego jak nowoczesne techniki cyfrowe przetwarzające, gromadzące i przesyłające informacje w formie elektronicznej. – Innowacyjne metody prowadzenia lekcji z wykorzystaniem nowych technologii cyfrowych bez wątpienia są mocnym impulsem rozwoju gdyńskiej edukacji. Narzędzia TIK, to doskonały sposób skupienia uwagi uczniów, zmotywowania ich do nauki, zaciekawienia, ale także ułatwienia pracy nauczycielom. Sprawę doskonale upraszcza fakt, że dzięki tym projektom kilkadziesiąt szkół podstawowych zostało wyposażonych w nowoczesny sprzęt komputerowy dla swoich uczniów. Jesteśmy otwarci na innowacje, bo wszystkim nam zależy na ciągłym podnoszeniu kwalifikacji przez pedagogów i jeszcze lepszych wynikach egzaminów zewnętrznych naszych uczniów. Bądźmy tam, gdzie są nasi uczniowie, także w wirtualnym świecie – mówi Bartosz Bartoszewicz, wiceprezydent Gdyni ds. jakości życia.
[embedyt] https://www.youtube.com/watch?v=mbARalmxJ2k[/embedyt]
Agnieszka Zegarlicka przekonuje, że współczesna szkoła nie mogłaby funkcjonować bez nowinek cyfrowych. I ma rację, bo to właśnie dzięki nim lekcje, nawet z najbardziej „nudnego” przedmiotu, stają się ciekawe i inspirujące, a uczniowie więcej zapamiętują. – Nasza szkoła brała udział w doskonaleniu zawodowym, które było dedykowane w ramach projektu „Rozwiń skrzydła…”. Przeszkolone została prawie całe grono pedagogiczne. Bardzo dobrze trafiłyśmy, ponieważ prowadzący był bardzo otwarty na potrzeby naszych nauczycieli i na to, jakich programów i umiejętności potrzebują. Oprócz tego, że przyszedł z gotowym programem, który miał do zrealizowania, po prostu zapytał, czego nam potrzeba – mówi pani Zegarlicka.
Podczas szkoleń z kompetencji cyfrowych TIK nasi nauczyciele mogli dowiedzieć się m.in. jak ważne jest planowanie efektywnych zajęć przy użyciu nowoczesnych technik cyfrowych, na co powinni zwracać uwagę, by TIK stał się elementem pomagającym uczniom w osiąganiu celów, a nauczycielom – ułatwiającym pracę. Poznali m.in. programy, dzięki którym mogą tworzyć interaktywne quizy dla uczniów, proste aplikacje edukacyjne czy infografiki, zabawy pamięciowe i słowne, montować filmy, korzystać z darmowych programów, gier edukacyjnych, wirtualnych muzeów, tworzyć własne projekty autorskie na potrzeby zajęć z uczniami, projektować plakaty i zaproszenia.
Nauczyciele gdyńskiej „ósemki” zgodnie podkreślają, że praca na samym podręczniku dziś już nie wystarcza. – Nasi uczniowie są bardzo zdolni i mają o wiele bardziej rozwinięte umiejętności odnośnie technologii komputerowej i informacyjnej niż nauczyciele. Dzieci przygotowane są teraz do tego, że wiedzę podaje się bardzo szybko, w błyskawiczny sposób. Ta wiedza jest krótka, skomasowana i tego potrzebują nasi uczniowie – podkreśla pani Zegarlicka.
Narzędzie TIK na lekcjach w szkole to tak naprawdę same plusy. Pani Zegarlicka podczas zajęć rewalidacyjnych dała uczennicy kolorowankę, która przedstawiała egzotycznego ptaka. Obrazek był tylko pozornie zwyczajny. Dziewczynka pokolorowała go,
a następnie pani Agnieszka używając specjalnej aplikacji w telefonie, zeskanowała obrazek. Dziecko mogło w telefonie zobaczyć pokolorowane przez siebie zwierzątko, które dzięki oprogramowaniu właśnie „ożyło”, poruszało się, jadło dżdżownicę. Dzięki temu uczeń wykonywał zadanie z dużym skupieniem i większym zaangażowaniem, niż byłoby to w przypadku zwykłej kolorowanki.
Ponadto, uczniowie z SP nr 8 uwielbiają przygotowywać mapy myśli, które są narzędziem wspomagającym przy zdobywaniu wiedzy – doskonale pomagają dzieciom myśleć kreatywnie i efektywniej uczyć się. Do tej pory przeważnie robiło się je ręcznie na kartce papieru, a w tej chwili uczniowie wykonują ją za pomocą specjalnej strony internetowej lub aplikacji. Warto podkreślić, że wykonywanie takich map przy użyciu technik cyfrowych nie wyręcza uczniów w twórczym myśleniu. Wręcz przeciwnie – one wspomagają kreatywność dzieci i skracają czas jej przygotowania. Kiedy w czasie zajęć ograniczeniem jest wyobraźnia, warto posłużyć się narzędziami TIK, czyli włączyć techniki twórczego myślenia i znaleźć rozwiązania.
Uczniowie gdyńskiej „ósemki” bardzo chętnie korzystają też z interaktywnych quizów, które służą powtórzeniu i utrwaleniu tego, czego nauczyli się podczas lekcji. – Oczywiście, nie odchodzimy od podręczników, natomiast uatrakcyjniamy nasze zajęcia posługując się np. programem Quzizz, Kahoot!, programem do robienia filmów, projektowania okładek. Nasze dzieciaki podsumowując na lekcji jakiś dział z danego przedmiotu, mogą samodzielnie zrobić quiz, który potem udostępniają innym uczniom po to, by ktoś inny mógł powtórzyć swoją wiedzę odpowiadając prawidłowo na zadane pytania – mówi pani Agnieszka. Ponadto narzędzia TIK dają natychmiastową informację zwrotną, dzięki której uczniowie nie tylko szybciej się uczą, ale też budują pewność siebie. Obecność nowoczesnych technologii cyfrowych na zajęciach ma także przełożenie na wzrost zaangażowania uczniów w zakresie organizacji i uczestniczenia w wydarzeniach szkolnych.
A co zmieniło się w podejściu nauczycieli do nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych? – Zajęcia, które miałyśmy w ramach TIK spowodowały też w nauczycielach wielką zmianę. Po pierwsze zaczęłyśmy z dużą odwagą podchodzić do narzędzi komputerowych. Nasza pani dyrektor zainicjowała utworzenie nowej strony internetowej szkoły. Nie było już oporu wśród nauczycieli, by się nią zająć, bo w programie WORDPRESS każdy nauczyciel jest redaktorem. Tutaj naprawdę nauczyciele dają sobie świetnie radę – mówi Agnieszka Zegarlicka.
A to dopiero początek, bowiem nauczycielki z „ósemki” całkiem niedawno zdobyły uprawnienia trenera kompetencji kluczowych w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych, które pozwalają im przeprowadzać w szkołach ewaluację dotyczącą prowadzenia zajęć metodami TIK i na tej podstawie szkolić nauczycieli. Brzmi obiecująco! Jak mawiał Konfucjusz: „Powiedz mi, a zapomnę, pokaż mi, a zapamiętam. Zaangażuj mnie, a zrozumiem”. Jak przekażemy wiedzę uczniom w szkole, tak oni pójdą z nią dalej w świat.
Doskonalenie zawodowe nauczycieli zostało sfinansowane w ramach projektów „Małe skrzydła, wysokie loty – program kompleksowego wsparcia szkół podstawowych w Gdyni” i „Rozwiń skrzydła – program kompleksowego wsparcia gimnazjów w Gdyni” współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020.
Autor tekstu: Małgorzata Chudzińska, Wydział Edukacji UM Gdyni
