Historia zakorzeniona w tradycji
Dzisiejsza „Ósemka” ma swoje korzenie w niewielkich szkołach ludowych, które powstawały na Kaszubach jeszcze w czasach zaboru pruskiego. Początek jej dziejów związany jest z Małym Kackiem, gdzie w latach 20. XX w. przy ul. Bocznej działała dwuklasowa szkoła. To właśnie tam rozpoczęła się historia placówki, która w 1935 roku – wraz z przyłączeniem Orłowa do Gdyni – uzyskała status miejskiej i numer 8.
Wojna, odbudowa i nowe początki
Tragiczne wydarzenia II wojny światowej przerwały rozwój szkoły – w czasie okupacji działała jako niemiecka Volksschule. Nauka w polskim duchu mogła powrócić dopiero w maju 1945 roku, gdy społeczność lokalna, pod przewodnictwem kierownika Józefa Żmudzińskiego, tchnęła w nią nowe życie.
„Ósemka” w Orłowie
Od 1959 roku szkoła mieści się w budynku przy ul. Orłowskiej 27/33, który stał się jej symbolem. Tu rozwijała swoją działalność edukacyjną, sportową i kulturalną. W 1975 roku placówce nadano imię Obrońców Helu, a dwa lata później otwarto Izbę Pamięci, gromadzącą pamiątki związane z historią szkoły i regionu.
Kolejne pokolenia – wspólna droga
„Ósemka” zawsze była miejscem nie tylko nauki, ale i integracji społeczności lokalnej. Uczniowie angażowali się w działania patriotyczne, sportowe, kulturalne i społeczne. W szkole gościli artyści i filmowcy, m.in. ekipa serialu „07 zgłoś się”. Lata 90. przyniosły nowe wyzwania, pierwsze wyjazdy zagraniczne i rozwój bazy dydaktycznej.
Jubileusz 90-lecia – święto całej społeczności
Obecnie szkoła, kierowana przez dyrektor Agnieszkę Zegarlicką, kontynuuje bogatą tradycję, jednocześnie odpowiadając na wyzwania współczesności. Tegoroczny jubileusz 90-lecia to wyjątkowa okazja, by spojrzeć wstecz i podziękować wszystkim, którzy tworzyli jej historię.
Zaproszenie na obchody
Dyrekcja, grono pedagogiczne, uczniowie oraz Rada Rodziców Szkoły Podstawowej nr 8 im. Obrońców Helu w Gdyni
zapraszają do wspólnego świętowania jubileuszu 90-lecia.
- Piątek, 19 września
- ul. Orłowska 27/33, Gdynia-Orłowo
Program uroczystości:
- godz. 9:30 – część oficjalna w sali gimnastycznej,
- godz. 10:30 – przyjęcie urodzinowe z poczęstunkiem, atrakcjami dla dzieci i częścią artystyczną.
Najważniejsze daty z dziejów Ósemki:
- 1824 – w Kolibkach powstała pierwsza szkoła ludowa, która zapoczątkowała tradycję szkolnictwa w tej części Pomorza,
- ok. 1920 – w Małym Kacku przy ul. Bocznej utworzono dwuklasową szkołę. Pierwszym polskim kierownikiem był w latach 1920–1926 Jan Borucki (Borudzki) .
- 1926–1936 – funkcję kierownika pełnił Bronisław Raatz, a następnie w latach 1936–1939 Leon Gapiński. Wśród nauczycieli szczególną rolę odegrał Wojciech Rogoś, oficer rezerwy i instruktor harcerstwa, zamordowany przez Niemców w 1939 r.
- 1935 – Po włączeniu Orłowa do Gdyni szkoła uzyskała status miejskiej i numer 8. Ten moment uznaje się za jej oficjalne powstanie.
- 1939 – II wojna światowa przerwała działalność. Szkoła została przekształcona przez okupanta w niemiecką Volksschule. Rozpoczęto przymusową germanizację dzieci.
- 16 maja 1945 – Wznowiono działalność szkoły. Kierownikiem został Józef Żmudziński, który prowadził placówkę do 1952 r.
- 1952 – Kierownikiem został Franciszek Dzierżanowski. To za jego kadencji szkoła wróciła do budynku przy alei Zwycięstwa 194 i rozwijała bogatą działalność społeczną i harcerską.
- 1959/1960 – Uczniowie i nauczyciele rozpoczęli naukę w nowym budynku przy ul. Bohaterów Stalingradu (dziś ul. Orłowska).
- 1966 – Reforma szkolna wprowadziła klasy ósme. Kierownictwo objęła Barbara Bajer, która pełniła tę funkcję do 1977 r., już jako dyrektorka.
- 10 października 1975 r. – Szkole nadano imię „Obrońców Helu”. Dyrektorka Barbara Bajer odebrała sztandar, a młodzież złożyła uroczyste ślubowanie.
- 1976/1977 – Dzięki pracy nauczycielki Janiny Kowalewskiej powstała Izba Pamięci, gromadząca szkolne i lokalne pamiątki historyczne.
- 1977 – Nową dyrektorką została Anna Węglarz. W tym czasie w szkole kręcono sceny do serialu „07 zgłoś się”.
- 1984 – Dyrektorką została Stefania Frankowska, wieloletnia nauczycielka SP 8. Jej zastępczynią była Czesława Knitter – wychowawczyni wielu pokoleń uczniów.
- 1987/1988 – Szkoła objęła opieką Park Marysieńki i mogiłę por. Ernesta Ruppa.
- 1989/1990 – Uczniowie pod opieką nauczycieli uczestniczyli w uroczystościach 50. rocznicy obrony Helu.
- 1991 – Do szkoły powróciła nauka religii. Pierwszym katechetą został ks. kan. Stanisław Zawacki, proboszcz orłowskiej parafii.
- 1992 – Dyrektorką została Maria Sapichowska-Kaczor. Zastępczynią pozostawała Władysława Gasperowicz, nauczycielka matematyki.
- 1994 – Uroczyście obchodzono 60-lecie szkoły. Obchody przygotowali m.in. nauczyciele Janina Kowalewska, Czesława Knitter, Alicja Lenkiewicz i inni.
- 1995 – Szkoła otrzymała nowy sztandar ufundowany przez państwa Brzezińskich. Odsłonięto także tablicę pamiątkową z nazwą szkoły.
- 1996 – Dzięki wsparciu państwa Brzezińskich otwarto pierwszą nowoczesną pracownię komputerową.
- 1997 – Dyrektorem został Ewaryst Tawkin. Rozpoczął gruntowną modernizację szkoły: wymianę podłóg, okien, instalacji, a także budowę windy dla osób z niepełnosprawnością. Swoją funkcję sprawował do 30.10.2013 r.
- 1999 – Szkoła została przekształcona w Zespół Szkół nr 5, w skład którego weszły Szkoła Podstawowa nr 8 i Gimnazjum nr 5.
- 2005 – Pod kierunkiem dyrektora Tawkina szkoła obchodziła 70-lecie istnienia.
- 2013-2014 – na stanowisko dyrektora zostaje powołana Bożena Choźko.
- 2015 – Uroczyście świętowano 80-lecie szkoły. W obchodach uczestniczyły całe pokolenia uczniów i absolwentów.
- 2014 – 2024 – dyrektorem szkoły jest Marzena Adamska.
- 2024 – Dyrektorką została Agnieszka Zegarlicka, przejmując stery od Marzeny Adamskiej.
- 2025 – Społeczność szkolna obchodzi jubileusz 90-lecia istnienia „Ósemki” w Gdyni-Orłowie.