Zacznijmy od początku. Zanim zbadasz swoje szanse i możliwości zawodowe, warto poznać podstawową terminologię, zrozumieć zależności istniejące na rynku pracy – to klucz do rzetelnej analizy całej sytuacji. Poniżej, we współpracy z doradcami Powiatowego Urzędu Pracy w Gdyni, wyjaśniamy krok po kroku kilka ważnych pojęć, które doskonale obrazują czym jest rynek zatrudnienia, jakie ma cechy, co go kształtuje i ma na niego wpływ. Te informacje będą Ci potrzebne.
Rynek pracy – proste wyjaśnienie tego terminu podaje portal Rynekpracy.pl – to rodzaj rynku, na którym przedmiotem wymiany pomiędzy kupującym a sprzedającym jest praca. W przypadku rynku pracy kupującym jest pracodawca, który oferuje zatrudnienie, a sprzedającym – pracownik otrzymujący za swoją pracę określone wynagrodzenie. Rynek pracy determinuje wiek, płeć, kapitał ludzki. Dzielimy go na międzynarodowy, krajowy oraz lokalny.
Podaż pracy – ogół osób (siły roboczej) pracujących lub poszukujących zatrudnienia za określone wynagrodzenie.
Popyt na pracę – zapotrzebowanie pracodawców na daną liczbę osób, którą chcą zatrudnić proponując płacę. Osoby te z kolei oferują pracodawcom swoją wiedzę, umiejętności i kompetencje zawodowe oraz zaangażowanie. Na popyt wpływają koszty oraz wydajność pracy, a także zapotrzebowanie na usługi i dobra. Tak więc, popyt na pracę wynika z popytu na produkty i usługi, do których wyprodukowania potrzebna jest praca. Gdy popyt i podaż „spotykają się”, tworzą określony Mechanizm funkcjonowania rynku pracy, której przedmiotem transakcji jest właśnie praca.
Uczestnicy rynku pracy – popyt na rynku pracy stanowi pracodawca, a podaż – pracownik.
Równowaga na rynku pracy – mamy z nią do czynienia wtedy, gdy następuje zrównanie podaży oraz popytu. To pełne zatrudnienie, a więc taki stan na rynku pracy, kiedy wszystkie osoby akceptujące określony poziom wynagrodzenia mogą znaleźć zatrudnienie.
Brak równowagi na rynku pracy – występuje w momencie, gdy podaż pracy jest większa niż popyt na pracę. Wtedy pojawia się zjawisko bezrobocia – część zdolnych do podjęcia pracy i poszukujących zatrudnienia osób nie znajduje posady pomimo akceptowania oferowanych na rynku pracy wynagrodzeń. Z kolei w sytuacji, kiedy popyt na pracę przewyższa podaż pracy, dochodzi do zjawiska nazywanego deficytem siły roboczej, niedoborem kadr lub niedoborem talentów – oferując określony poziom wynagrodzenia część pracodawców nie może znaleźć pracowników posiadających wymagane kwalifikacje.
Bezrobocie – zjawisko, w którym można zaobserwować brak zatrudnienia dla osób zdolnych do pracy i chcących ją podjąć na standardowych warunkach panujących w danym momencie w gospodarce. Tłumacząc za Rynekpracy.pl możemy rozróżnić bezrobocie dobrowolne i naturalne. Osoby bezrobotne dobrowolnie to te, które nie podejmują pracy z własnego wyboru. Natomiast bezrobocie naturalne wynika z procesów zachodzących na rynku pracy, jak np. likwidacja już istniejących miejsc pracy i powstawanie nowych czy zachowania samych pracowników – chęć zmiany pracy, przeprowadzka do innej miejscowości czy choroba uniemożliwiająca wykonywanie obowiązków zawodowych.
Stopa bezrobocia – to stosunek liczby osób niepracujących do liczby osób aktywnych zawodowo. Należy jednak pamiętać, że nie jest to tak naprawdę faktyczny stan bezrobocia, ponieważ nie każda osoba poszukująca pracy jest zarejestrowana w urzędzie pracy. Dodatkowo część osób pracuje w szarej strefie (to praca „na czarno”).
Analiza rynku pracy – pogłębione badanie wszystkich jego czynników, które pomogą określić rzeczywiste oczekiwania pracodawców oraz realne szanse osób na zatrudnienie w danym sektorze gospodarki i ustalić, gdzie faktycznie brakuje fachowców.
Więcej pojęć o rynku pracy znajdziesz na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej, czyli TU.
Źródło: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/bezrobocie;3876818.html , www.rynekpracy.pl, www.praca.pl
